Trudna sztuka wychowywania

W dzisiejszych czasach powszechnym działaniem pozostaje unikanie odpowiedzialności za własne czyny i zrzucanie jej na innych. Jak zatem wychowywać młodych ludzi, by nauczyli się oni ponoszenia konsekwencji swoich zachowań? Jak uświadomić im, że każde działanie ma swoje skutki?

Dobre rozwiązanie

Rozwiązaniem, które może pomóc w walce z obecnymi we współczesnym świecie wyzwaniami wychowawczymi jest podejście coachingowe. Coaching to wspieranie poddanej mu osoby w udoskonalaniu i wzmacnianiu danego działania poprzez refleksję nad zastosowaniem wiedzy, umiejętności, czy też posiadanego doświadczenia. Narzędzie to inicjuje proces zmian, koncentrując się na poszukiwaniu zasobów, możliwości oraz rozwiązań danej sytuacji jak i określeniu przeszkód, korzyści, zagrożeń wynikających z podjętego działania czy też przyjęcia określonej życiowej postawy. Jego celem jest aktywne towarzyszenie osobie w procesie własnego rozwoju poprzez stymulacje pytaniami, aktywne słuchanie oraz wyznaczanie zadań generujących nowe sytuacje, a tym samym ukazujących potencjał tkwiący w człowieku.

Spojrzenie w przód

Coaching zmienia problem w cel stanowiący realne wyzwanie i posiadający konkretną datę realizacji. W podejściu tym uwaga skierowana jest na przyszłość, a nie na przeszłość; skupia się ona na poszukiwaniu rozwiązań, a nie na źródle problemu. Nauczyciel stosujący coaching wspiera swojego podopiecznego, ale nie wyręcza go. Nie forsuje również własnych pomysłów. Uświadamia natomiast, iż odpowiedzialność za realizację celów spoczywa na jednostce.

W podejściu coachingowym zwraca się uwagę na kontrasty, takie jak rozróżnienie mocne strony-słabe strony czy też możliwości-ograniczenia. Jednym z jego głównych założeń jest również przekonanie, iż wszelkie potrzebne zasoby tkwią w człowieku. Ważnym elementem tego procesu jest także stworzenie przestrzeni do rozwoju słabych stron, którą określa się mianem obszaru rozwoju. Samo to sformułowanie sugeruje pewnego rodzaju progres, co mobilizuje młodego człowieka do działania już na starcie.

Dialog jako podstawa coachingu

W coachingu elementem niezwykle ważnym są pytania. Ich zadawanie zachęca młodych ludzi do przemyśleń, które mogą prowadzić do zmian ich postępowania. Co więcej, pytania skłaniają do przyjrzenia się innej perspektywie i pobudzają kreatywne myślenie. Właściwie zadane pytanie ukazuje nowe możliwości interpretacji danego wydarzenia, dzięki czemu uczeń dostrzega alternatywne rozwiązania i sam odnajduje własny potencjał. Zadawaniu pytań służą rozmaite techniki, takie jak: technika lejka, w której analizę sytuacji zaczyna się od pytań ogólnych, następnie przechodząc do szczegółowych, czy technika drążenia, gdzie uwagę koncentruje się na jednym obszarze, analizując go przy pomocy drobiazgowych pytań. Dodatkowym wyznacznikiem prowadzenia rozmowy coachingowej są również modele konwersacji służące zrozumieniu świata i sposobu myślenia osoby poddanej tej technice.

Rozwój i doświadczenie

Coaching stanowi narzędzie pracy dla nauczycieli. By okazało się ono pomocne, należy jednak nauczyć się jego właściwego stosowania. Dlatego zachęcam do zgłębiania wiedzy coachingowej poprzez uczestnictwo w praktycznych warsztatach, które pomogą usystematyzować i uzupełnić posiadane już informacje tak, by w parze z podjętymi działaniami szła również ich wychowawcza jakość.

Zobacz też pozostałe szkolenia dla pedagogów oferowane przez firmę VULCAN.