Zmiana ustawy o systemie oświaty jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 września 2013 r. (sygn. akt K 35/12), w którym Trybunał orzekł, że sposób i warunki oceniania, klasyfikowania oraz promowania w procesie nauczania w szkołach publicznych nie mogą być – tak jak dotychczas – przedmiotem regulacji prawnej rozporządzenia. Ponieważ ta materia dotyczy podstawowych praw i obowiązków uczniów, którym Konstytucja Rzeczypospolitej gwarantuje prawo do nauki, powinna być uregulowana w akcie normatywnym rangi ustawowej. Jest to niewątpliwie krok w dobrym kierunku, tak jak się to stało w przypadku objęcia ustawą problematyki rekrutacji do publicznych przedszkoli i szkół, uprzednio regulowanej przepisami rozporządzenia i statutów, również w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego.
Po zmianie ustawy przepisom o ocenianiu, klasyfikowaniu i promowaniu poświęcony jest odrębny rozdział 3a. Szczegółowe warunki i sposób dokonywania ocen, klasyfikacji i promowania będą określony rozporządzeniami Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Co do zasady, znowelizowana ustawa zawiera przepisy przeniesione z dotychczasowo obowiązującego aktu prawnego. Na uwagę zasługują natomiast następujące zmiany:
- ustawodawca jednoznacznie ustalił obowiązek udostępniania uczniowi i jego rodzicom sprawdzonych i ocenionych pisemnych prac ucznia (słuchacza),
- ustalił możliwość opisowego charakteru ocen w klasach I-III szkoły podstawowej,
- dopuścił możliwość stosowania opisowych ocen bieżących i klasyfikacyjnych również dla wyższych etapów edukacyjnych, czyli od klasy IV szkoły podstawowej.
Utrzymano zasadę udostępniania rodzicom ocen pełnoletnich uczniów, z wyjątkiem słuchaczy szkół policealnych. Ustawodawca podzielił tym samym stanowisko rodziców, wielokrotnie wyrażane wobec kontestującej ujawnianie ocen pełnoletniej młodzieży, że prawo do informacji o wynikach nauki ich pełnoletnich dzieci służy zaangażowaniu rodziców w proces edukacji, tym bardziej że ciąży na nich obowiązek pokrywania kosztów utrzymania niesamodzielnych socjalnie dzieci.
Nie wprowadzono również istotnych zmian odnośnie do oceniania w szkołach dla dorosłych. Natomiast na uwagę zasługuje przepis stanowiący, że skreślenie z listy słuchaczy słuchacza, który nie uzyskał promocji, następuje w drodze decyzji dyrektora szkoły. Brak jednoznacznie sformułowanego trybu skreślania z listy słuchaczy osób, które z mocy dotychczasowych przepisów nie spełniały warunków do kontynuowania nauki w danej szkole, budziły wątpliwości dyrektorów szkół co do możliwości wydania decyzji o skreśleniu. Załatwienie sprawy w drodze decyzji administracyjnej umożliwia słuchaczowi wniesienie środka odwoławczego. Nie skreśla się natomiast z listy słuchaczy niepromowanego, niepełnoletniego słuchacza (osoba, która skończyła 16 lat, przyjęta do szkoły dla dorosłych, lub co najmniej 15-letni uczestnicy OHP czy też przebywający w areszcie lub zakładzie karnym słuchacze takiej szkoły). Ustawodawca gwarantuje tym słuchaczom realizację obowiązku szkolnego i nauki w drodze powtarzania semestru.
Ocenianie w szkole artystycznej nie uległo w zmienionej ustawie istotnym modyfikacjom w stosunku do dotychczasowych zasad.